Blogarchief 2019

December 2019 © Gaby van Halteren

Mijn nieuwjaarsduik 2020

Een druk jaar is bijna afgelopen – op naar een nog drukkere!

Mijn goede voornemens voor 2020: ervoor zorgen dat ik nog veel drukker word dan ik in 2019 was. Voor mij geen sportschool, yoga, meditatie of afvalpoging (hoewel...) maar het verlangen om door te gaan waarmee ik dit jaar ben begonnen en waarvan ik de smaak goed te pakken heb. In mijn vorige blog zei ik het al: ik heb mijn plek gevonden en met mijn 5 jaar jong bedrijf ben ik niet alleen goed op weg maar ook op weg naar mijn eigen stukje van de vertaal- en tekstschrijfmarkt.

Je bedoelt dat je je niche hebt gevonden, hoor ik je nu denken. Maar dat is het niet; ik ben juist van vele markten thuis, heel breed inzetbaar dus. Ook weleens niche-diep maar dat wel beperkt en dat is met opzet. Voor mij geen eigen smalle en diepe niche; ik geniet juist van de afwisseling die het vertalen van en het schrijven over de meest uiteenlopende dingen met zich meebrengt. Ik heb in de afgelopen jaren ontzettend veel geleerd over ontzettend veel onderwerpen maar vooral dat ik eigenlijk niets weet.

Nee, ik ga nu niet filosofisch doen, hoewel dit wel bij de tijd van het jaar past, maar met elk nieuw stukje informatie dat ik leer merk ik hoe weinig ik weet over de grote wijde wereld om me heen. En dit brengt de wens met zich mee nog meer te leren – een positieve opwaartse spiraal die steeds breder wordt. Mijn 'niche' is dus een soort groot grasveld waarvan de kanten groener zijn dan het midden. Daardoor wil ik steeds naar die kanten toe en de grenzen van mijn grasveld verleggen, het veld nog groter maken.

We zullen zien hoe dit in de praktijk uitpakt, grenzen verleggen is prachtig – tot je aan je eigen grens komt.

Ik wens iedereen een mooie Kerst en een gezond, gelukkig en succesvol nieuw decennium!

De blog 'Mijn nieuwjaarsduik 2020' verscheen voor het eerst op woordentalent.com.

*****

Oktober 2019 © Gaby van Halteren

5 jaar jong!

Begin november is het zover, dan bestaat WoordenTalent 5 jaar – dat mag, nee, dat moet gevierd worden!

Ik begin alvast iets vroeger met vieren want op 5 en 6 november vinden in Groningen weer de Promotiedagen plaats, hét zakelijke ontmoetingspunt voor Noord-Nederland. Ik zal dit jaar weliswaar niet, zoals de afgelopen vier jaar, zelf aan de beurs deelnemen maar uiteraard ben ik er wel te vinden.

5 jaar geleden was 5 november ook de eerste dag van de Promotiedagen. Ik had toen een afspraak bij de Kamer van Koophandel om me in te schrijven. Het gebouw van de Kamer van Koophandel in Groningen ligt recht tegenover het beursgebouw. Na mijn inschrijving stak ik de straat over en bezocht ik de beurs. Binnen twee uur had ik mijn eerste opdracht binnen!

Sindsdien heb ik nauwelijks een dag zonder tekst- of vertaalopdrachten gezeten en daar ben ik dankbaar voor. Ik was ervan uitgegaan dat ik zeker nog twee jaar in loondienst zou moeten werken voor ik voldoende zou verdienen om ermee te kunnen stoppen. Maar het heeft maar krap één jaar geduurd voor het zover was en ik me fulltime op mijn eigen zaak kon toeleggen en er prima van kon leven.

Op naar de volgende 5 jaar ...

... en de volgende 5 en de volgende ... De vaart zit er ook nu nog goed in en er zijn geen signalen dat dit gaat veranderen. Mooi! Ik ga voorlopig dus nog even door. Ik vind het nog steeds prachtig om me met alle facetten van taal bezig te kunnen en mogen houden en geniet ontzettend van de vrijheid die het ondernemerschap mij biedt. Wat 5 jaar geleden nog de vraag was kan ik nu met zekerheid zeggen: dit is helemaal mijn ding!

De blog '5 jaar jong' verscheen voor het eerst op woordentalent.com.

*****

Photo by Paweł Czerwiński on Unsplash

Augustus 2019 © Gaby van Halteren

Internationaal niksen of The Dutch Case for Doing Nothing

Hygge, move over! Als de gerenommeerde New York Times een artikel over het Nederlandse woord 'niksen' en zijn betekenis schrijft, weet je dat het ons eindelijk is gelukt: we staan niet langer alleen maar bekend om onze tulpen, kaas en klompen maar nu ook om de kunst van het niksen. Da's niet niks!

In het artikel gaat het weliswaar hoofdzakelijk over de theoretische kant van het niksen, compleet met onderzoeken, maar toch: het is de NYT! Hier vind je het originele verhaal.

Inmiddels is het onderwerp ook al besproken in de Süddeutsche Zeitung en Le Parisien. Niksen goes global!

Waarom is niksen vandaag de dag zo belangrijk?

Vroeger had niksen een slechte naam, het was iets wat je niet hoorde te doen. Mijn eigen grootmoeder vond dat ik lui was als ik met de blik op oneindig uit het raam zat te staren – zo zou ik nooit iets fatsoenlijks teweegbrengen, zoals ze altijd zei (het gebeurde dus geregeld, dat staren uit het raam). Ik ben best goed terechtgekomen, al zeg ik het zelf; maar toen was het misschien iets "Duits". Het hele land was immers bezig met de wederopbouw en er mocht niet geluierd worden. En mijn grootmoeder heeft zelfs twee wereldoorlogen moeten meemaken, ik neem het haar (postuum) dus niet kwalijk. Hoewel, Nederlanders kunnen er in het kielzog van het Calvinisme ook wat van (dat mag ik zeggen omdat ik nu alweer 20 jaar Nederlandse ben).

Maar vanaf de laatste twee decennia van de vorige eeuw ging het in de hele Westerse wereld van kwaad tot erger. Je kunt tegenwoordig alleen maar succesvol zijn als je dag in dag uit drukdrukdruk bent. Wie niet druk is (en dus blijkbaar niets te doen heeft) zal nooit in staat zijn alle statussymbolen bij elkaar te 'sparen' die bewijzen dat hij het helemaal heeft gemaakt.

Zoals er op elke actie een reactie volgt, volgt ook op elke beweging een tegenbeweging. In de laatste jaren zit er op elke hoek van het internet een site die mindfulness en/of meditatie predikt. Begrijp me goed, ik ben helemaal voor mindfulness en meditatie is veel meer dan alleen maar je hoofd leegmaken; het is inmiddels wetenschappelijk onderzocht én bewezen dat mediteren goed is voor lichaam en geest. Maar mediteren en mindfulness moet je leren – niksen kost je letterlijk en figuurlijk niks, behalve tijd dan, en is daarom voor iedereen weggelegd. Je hoeft het niet eens te leren, het gaat gewoon vanzelf.

Photo by Hutomo Abrianto on Unsplash

Is niksen hetzelfde als dagdromen?

Het lijkt op elkaar maar het is niet hetzelfde. Als je dagdroomt doe je iets, namelijk dromen, maar bij het niksen hoor je niks te doen, er alleen maar te zijn. Het klinkt misschien wat zweverig, er alleen maar zijn, maar het is de enige manier om zo dicht mogelijk bij het echte niksen te komen. Over het algemeen nemen wij nuchtere Hollanders dat iets minder nauw, niksen is vooral aangenaam, gewoon even niks hoeven, afstand nemen van de rompslomp van alledag. Heel gezond!

Maar eerlijk is eerlijk: misschien is niksen nu even een internationale lifestyletrend, maar bestaat er niet al heel lang het fijne Italiaanse 'dolce far niente'?

De blog 'International niksen of The Dutch Case for Doing Nothing' verscheen voor het eerst op woordentalent.com.

*****

Kaitlyn Baker op Unsplash.com Bron: Pixabay.com

Juli 2019 © Gaby van Halteren

Schrijftaal vs. spreektaal, is dat net als vertalen vs. tolken?

Het is een begrijpelijke connectie die veel mensen maken: vertalen doe je schriftelijk, dus dat is schrijftaal, en tolken, dat is mondeling, dus spreektaal.

Schriftelijk en schrijftaal zijn niet hetzelfde

Willen wij kijken naar de meer of minder evidente verschillen van enerzijds schrijftaal en anderzijds spreektaal, moeten wij ons realiseren dat door de eeuwen en met name de laatste decennia heen ontwikkelingen zijn opgetreden die de verschillen significant beïnvloeden.

Wat een prachtige zin! En uiteraard: schrijftaal. Eén lange slingerzin over meerdere regels met bijzinnen en veel bijvoeglijke naamwoorden om de naamwoorden kracht bij te zetten. Hoe zou deze zin er in spreektaal uitzien?

Wat zijn de verschillen van schrijftaal en spreektaal? De ontwikkelingen van de laatste decennia zijn van invloed op deze verschillen.

Kortere zinnen, alleen de meest belangrijke informatie, snel te lezen en zelfs te scannen. Je kan zo verder met het opsommen en uitleggen van de verschillen.

Geen wonder dus dat spreektaal in de schriftelijke communicatie oprukt. Denk aan e-mail, sms, WhatsApp, social media – allemaal hedendaagse schriftelijke communicatie. We gaan in deze blog nog niet zo ver dat we afkortingen, emoticons of gifjes gebruiken maar ook deze horen er tegenwoordig bij.

Met spreektaal houd je de aandacht van de lezer beter vast. Kort maar krachtig én je mag zelfs een zin beginnen met voegwoorden als of, en, dus en want. Want (!) je bespaart er tijd mee. Je gebruikt makkelijke, vaak korte woorden en je schrijft in de actieve vorm; liever geen lijdend voorwerp in spreektaal maar leidend!

Schrijftaal is ingewikkelder en formeler dan spreektaal en wordt onder andere gebruikt in contracten, rapporten en dagvaardingen, officiële stukken waarvan iedereen verwacht dat ze formeel zijn geschreven.

Maar wat vertaalt de vertaler dan?

Een vertaler zit aan de computer en vertaalt de ene naar de andere zin, in Word of met behulp van vertaalsoftware. Vaak bestaan zijn opdrachten uit officiële documenten, in dat opzicht komen dus schriftelijk, schrijftaal en vertalen overeen.

Maar vele opdrachten hebben te maken met het vertalen van websites en webshops, blogs en online artikelen, reclameboodschappen en flyers. Deze zijn veelal in spreektaal geschreven zodat de tekst aantrekkelijk, kort en makkelijk te lezen is. Een vertaler moet dus ook spreektaal perfect van de ene naar de andere taal kunnen omzetten, compleet met de achterliggende betekenis.

Dat laatste is bijzonder belangrijk; iedereen heeft weleens gehoord van de vreselijke blunders die grote merken begaan doordat ze blijkbaar niet de juiste specialist inhuren voor het vertalen, zie hier een aantal pijnlijke missers, hoofdzakelijk voor vermaak maar toch ook een beetje voor lering.

Deze blog is een aangepaste versie van de blog die ik voor een opdrachtgever heb geschreven. Ik vond het onderwerp ook voor mijn eigen site interessant, twee vliegen met één klap dus (uiteraard met de goedkeuring van de betreffende opdrachtgever!)

De (aangepaste) blog 'Schrijftaal vs. spreektaal, is dat net als vertalen vs. tolken?' verscheen voor het eerst op woordentalent.com.

*****

Wikipedia

Gebarentaal, kan je die vertalen?

Deze maand schreef ik voor een opdrachtgever een blog over tolken. Ik vond dat ik voor de volledigheid ook de gebarentolk moest noemen hoewel de blog voor het grootste deel over het verschil tussen vertaler en tolk ging. Toen ik wat feiten over de tolk gebarentaal (de officiële benaming) ging nalezen stuitte ik op een aantal interessante weetjes waarvan ik als horende nog nooit had gehoord (!), niet-weetjes dus. Voor mij reden genoeg om hierin te duiken en iets bij te leren.

Geen universele gebarentaal

Algemeen gezegd heeft gebarentaal een heel eigen woordenschat en grammatica. Maar dé gebarentaal bestaat niet. Moet er dan ook tussen verschillende gebarentalen vertaald worden? De eerste site die ik aanklik vertelt mij dat het niet vaak nodig is omdat de gebaren in de verschillende talen erg op elkaar lijken en veel doven ervaren dat ze ook in een andere gebarentaal redelijk makkelijk kunnen communiceren. Maar als ik naar de afbeelding boven kijk waarin het woord 'vriend' in 4 talen wordt weergegeven (Brits, Spaans, Frans en Katalaans) zie ik toch best grote verschillen.

Toch maar even naar Wikipedia voor wat details ... Een van de voorbeelden die ik hier vind is dat de, allebei Engelse, Britse en Amerikaanse gebarentalen helemaal niet op elkaar lijken en dat de gebruikers ervan elkaar ook niet verstaan. Dit komt omdat de Amerikaanse gebarentaal familie is van de Duitse, Nederlandse en Franse gebarentaal en de Britse gebarentaal familie van de Australische en Nieuw-Zeelandse. Als familie lijken ze enigszins op elkaar maar vertonen wel verschillen met een andere taalfamilie. Dan heb je blijkbaar als je elkaar wilt verstaan als dove of slechthorende Brit en Amerikaan een gebarentolk nodig die van gebaar naar gebaar vertaald – klopt dat?

Gek genoeg kon ik hier niet direct iets op internet vinden terwijl er miljoenen zoekresultaten voor 'gewoon' vertalen zijn. Wie hier meer over weet zou mij een groot plezier doen mij dit via mijn contactpagina te laten weten - alvast bedankt!

Slimme handschoen en klantenservice in gebarentaal

Ook bij gebarentaal staan de ontwikkelingen niet stil. Ik las bijvoorbeeld over een uitvinding van twee Amerikaanse studenten, een handschoen die gebarentaal direct kan vertalen. De handschoen heeft sensoren die de bewegingen en positie van de handen analyseren en het resultaat naar een laptop sturen. De vertaling verschijnt dan op het scherm of komt als gesproken tekst uit de luidspreker.

Bij Tolkcontact vinden doven en slechthorenden veel informatie, kunnen ze tolkuren aanvragen en tolken vinden. Heel handig is dat er vanaf 1 juli a.s., ook klantenservice c.q. een gebarenspreekuur in gebarentaal via Skype wordt aangeboden.

Voor mij als horende ging een wereld open waarvan ik hier maar een heel klein deel heb beschreven. Ontzettend interessant maar vooral nuttig. Misschien moet ik volgende maand maar in de 'vertaalmogelijkheden' voor blinden en slechtzienden duiken, de kans is groot dat ik als (redelijk goed) ziende wederom dingen leer waarvan ik niet wist dat ze bestaan.

Het blog 'Gebarentaal, kan je die vertalen?' verscheen voor het eerst op woordentalent.com.